Online αποτίμηση επιχείρησης

ΠΩΣ ΥΠΟΛΟΓΙΖΕΤAI η ΑΞΙΑ μιας επιχείρησης (με τζίρο μέχρι €1εκατ.); Οι βασικοί προσδιοριστικοί παράγοντες της αξίας μιας Μικρής ή Μεσαίας επιχείρησης είναι τα Κέρδη που "παράγει" η επιχείρηση για τον ιδιοκτήτη της, και η διατηρησιμότητά τους στο μέλλον. Αυτοί οι παράγοντες είναι αποτέλεσμα της “Φήμης και Πελατείας” που έχει η επιχείρηση, και του κατά πόσον αυτή η “Φήμη και Πελατεία” θα συνεχίσει να υπάρχει και μετά την πώλησή της.

Η αξιολόγηση αυτών των παραγόντων γίνεται μέσω της αξιολόγησης α) των Οικονομικών και β) των Ποιοτικών χαρακτηριστικών της επιχείρησης (δείτε το παρακάτω βίντεο).

Α. Αξιολόγηση των Οικονομικών Χαρακτηριστικών:

Ως "Κέρδη" θεωρούμε αυτά που ονομάζονται Διαθέσιμα Κέρδη Πωλητή-SDE (Seller’s Discretionary Earnings), και υπολογίζονται ως εξής:

1. Καταρχάς προσδιορίζουμε τα Κέρδη προ Φόρων (ΚπΦ) της Τυπικής Χρήσης/Χρονιάς.
   (Ως Τυπική Χρονιά εννοούμε τη εκείνη τη χρονιά ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ, που η επιχείρηση θα έχει μία λογική πορεία, χωρίς έκτακτες διακυμάνσεις. Δηλαδή, εάν δεν γίνει κάτι ακραίο στην αγορά, στο οικονομικό περιβάλλον και στην επιχείρηση, αυτή θα είναι μία Τυπική Χρονιά. 
   Εναλλακτικά, ως μεγέθη της Τυπικής Χρονιάς θα θεωρούσαμε το μέσο όρο των προηγούμενων 3-5 ετών-αν μια χρονιά στο παρελθόν ήταν εξωπραγματική, τότε καλό είναι να την αγνοήσουμε στον υπολογισμό του μέσου όρου).
   
   Τα ΚπΦ = Έσοδα από τις Πωλήσεις (χωρίς ΦΠΑ) μείον όλα τα Κόστη και τα Έξοδα (πάλι χωρίς ΦΠΑ).
   Για να μην μπερδευόμαστε με τέτοιους υπολογισμούς, μπορούμε από τα Έντυπα Ε3  να υπολογίζουμε το μέσο όρο των ”Καθαρών Κερδών με Λογιστικό προσδιορισμό” που αποτυπώνονται στη Σελίδα 2  στον Κωδικό 571, για τα 3-5 προηγούμενα έτη, και να τα καταχωρήσουμε στο  σχετικό Πεδίο.
   
2. Από τα ΚπΦ, για να φτάσουμε στα Διαθέσιμα Κέρδη Πωλητή-SDE κάνουμε τα ακόλουθα:
   • Αγνοούμε όλα τα έξοδα που αφορούν σε προσωπικά έξοδα του ιδιοκτήτη  - που έχουν "περαστεί" στα έξοδα της επιχείρησης - και τα καταχωρούμε στα σχετικά Πεδία. Τέτοια Έξοδα είναι τα Έξοδα Ασφαλειών, Ταξιδιών/Γευμάτων, Έξοδα Συνταξιοδοτικών προγραμμάτων, Έξοδα Αυτοκινήτων, Έξοδα Φιλανθρωπιών/Δωρεών, κλπ. ΠΡΟΣΟΧΗ! Τα έξοδα αυτά δεν παρουσιάζονται αναλυτικά στο λογιστικό Έντυπο Ε3, αλλά εάν υπάρχουν, τα γνωρίζει ο κάθε ιδιοκτήτης. 

   • Εφόσον στην επιχείρηση εργάζονται μέλη της οικογένειας του ιδιοκτήτη/ων, τότε πρέπει να εξετάσουμε εάν οι μισθοί που έχουν "περαστεί" στα έξοδα της επιχείρησης, διαφέρουν από το αντίστοιχο Μέσο/Εύλογο μισθό της Αγοράς. Εάν ΔΙΑΦΕΡΟΥΝ, τότε πρέπει να καταχωρήσουμε τη διαφορά του Μέσου Μισθού από το μισθό που σήμερα δίνεται στα μέλη της οικογένειας. Π.χ., εάν ο σημερινός ετήσιος μισθός που δίνεται από την επιχείρηση είναι €14.000, αλλά ο Μέσος Μισθός στην αγορά είναι €8.000, τότε καταχωρούμε στο σχετικό πεδίο τη διαφορά  Μέσου Μισθού μείον του καταβλητέου Μισθού, δηλαδή €8.000-€14.000=-€6.000. ΠΡΟΣΟΧΗ! Καταχωρούμε -€6.000, δηλαδή με το αρνητικό πρόσημο.
     Αυτό το κάνουμε για κάθε μέλος που εργάζεται στην επιχείρηση.
     (Οι μισθοί υπολογίζονται με εργοδοτικές εισφορές).

     Στην περίπτωση που ο ιδιοκτήτης, ο οποίος εργάζεται στην επιχείρηση, πληρώνεται με μισθό που έχει ήδη "περαστεί" στα έξοδα της επιχείρησης, τότε και αυτός ο ετήσιος μισθός θα πρέπει να καταχωρηθεί στο σχετικό πεδίο με αρνητικό πρόσημο. 

   • Εάν η επιχείρηση στεγάζεται σε ακίνητο προσωπικής ιδιοκτησίας  του επιχειρηματία, πρέπει να εξετάσουμε εάν το ενοίκιο που έχει καταχωρηθεί στα έξοδα της επιχείρησης, συμβαδίζει με το Μέσο/Εύλογο ενοίκιο της αγοράς, κα αν όχι, να καταχωρήσουμε διαφορά του Μέσου Ενοικίου από το σημερινό καταβλητέο Ενοίκιο.
     Π.χ., εάν το σημερινό ετήσιο μίσθωμα είναι €10.000, αλλά το μέσο ενοίκιο στην αγορά είναι €20.000, τότε καταχωρούμε στο σχετικό Πεδίο τη διαφορά , δηλαδή €20.000-€10.000=+€10.000 ΠΡΟΣΟΧΗ! Εδώ καταχωρούμε €10.000, με το θετικό πρόσημο.

   • Αγνοούμε τις Αποσβέσεις και  τους Τόκους που έχουν υπολογιστεί στα Έξοδα της επιχείρησης, και άρα στα ΚπΦ (άρα, τα καταχωρούμε στα σχετικά Πεδία).
     Για τις Αποσβέσεις Παγίων, καταχωρούμε το μέσο όρο του αθροίσματος των μεγεθών των Κωδικών 541, 542 και 543, στην Σελίδα 2 του Έντυπου Ε3 για τα 3-5 προηγούμενα έτη (ή για το τελευταίο έτος, εάν εκτιμούμε ότι είναι περίπου τα ίδια). 
     

     Για τους Τόκους (δανείων) και Συναφή Έξοδα, ακολουθούμε τη ίδια διαδικασία με τις "Αποσβέσεις Παγίων", αλλά αυτή τη φορά για τους κωδικούς 537, 538 & 539,  του Εντύπου Ε3.

   • Τέλος, προσδιορίζουμε τις Ετήσιες Επενδύσεις ανανέωσης και εκσυγχρονισμού (μηχανήματα & εξοπλισμός), έτσι ώστε η επιχείρηση να μπορεί να συνεχίσει να ανταποκρίνεται στη δραστηριότητά της, για να επιτύχει τον Τζίρο της Τυπικής Χρονιάς. Π.χ. μια καφετέρια, ανά 4 χρόνια χρειάζεται μία ανακαίνιση των €40.000 για να μπορεί να συνεχίσει να προσελκύει πελατεία και άρα να κάνει τζίρο, (άρα καταχωρούμε €40.000/4 = €10.000).

Ολοκληρώνοντας αυτά τα βήματα, καταλήγουμε σε εκείνα τα Κέρδη (SDE) τα οποία όταν τα πολλαπλασιάσουμε με το κατάλληλο Πολλαπλασιαστή μας δείχνουν την Αξία της επιχείρησης.

Ο προσδιορισμός του πολλαπλασιαστή με τον οποίο θα πολλαπλασιάσουμε τα Κέρδη SDE, επηρεάζεται από Ποιοτικούς παράγοντες που ουσιαστικά προσδιορίζουν το επίπεδο κινδύνου μιας επιχείρησης. 

Στη δική μας ανάλυση - και για λόγους απλούστευσης - θα χρησιμοποιήσουμε τις καμπύλες συσχέτισης μεταξύ Κερδών SDE και Πολλαπλασιαστών, από διεθνές στατιστικό δείγμα, αποδεχόμενοι την άποψη, ότι οι πολλαπλασιαστές συσχετίζονται άμεσα με το μέγεθος του SDE (βλέπε επόμενο γράφημα).

Το διπλανό Γράφημα παρουσιάζει την Ανώτερη (High), Κατώτερη (Low) και Μέση (Mean) Καμπύλη Πολλαπλασιαστών, σε συσχέτιση με το μέγεθος του SDE.  Η αξιολόγηση των ποιοτικών παραγόντων προσδιορίζει κατά πόσον θα γίνει χρήση της Ανώτερης, Κατώτερης ή Μέσης καμπύλης σε σχέση με το επίπεδο των Κερδών SDE.